Historia Jarmarku

Czy wiecie, że historia bożonarodzeniowych jarmarków w Gdańsku sięga XVII wieku? Wówczas odbywały się one w okolicach historycznej fary Głównego Miasta w Gdańsku, obecnie noszącej nazwę Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny, a powszechnie nazywaną bazyliką Mariacką.

Od XIX wieku jarmarki zostały przeniesione do Dworu Artusa. Nazywano je wówczas Bożonarodzeniowymi Dominikami. Wystawiali się podczas nich rzemieślnicy, którzy prezentowali swoje dzieła.

Po I wojnie światowej jarmarki były już mocno zbliżone do tych, które znamy z naszych czasów. Stały się miejscem spotkań towarzyskich, kulinarnych, a przede wszystkim przedświątecznych zakupów.

Skąd wzięły się jarmarkowe dziadki do orzechów?

Maskotka Jarmarku, Państwo Orzechowscy czyli jarmarkowe dziadki do orzechów swoimi strojami nawiązują do mundurów gdańskich żołnierzy miejskich z XVIII wieku, odtworzonych przez Stowarzyszenie Garnizon Gdańsk.

W czasach przedrozbiorowych miasto utrzymywało stały garnizon miejski. Pośród dzielnych obrońców miasta spotkać było można muszkieterów i grenadierów w granatowo-białych mundurach, artylerzystów w granatowo-czerwono–słomkowych, kawalerzystów w granatowo–słomkowych, załoga Twierdzy Wisłoujście nosiła mundury czerwono-białe. Pilnowali bram i wałów miasta, pełnili funkcję dzisiejszej straży miejskiej i policji. W roku 1734 bronili przed Rosjanami i Sasami polskiego króla Stanisława Leszczyńskiego. W 1793 walczyli przeciw Prusakom.

Wielu gdańszczan ustawiało w swoich ogrodach, naturalnej wielkości, drewniane figury gdańskich żołnierzy. Jarmarkowe dziadki do orzechów to swoista kontynuacja tego obyczaju z czasów I Rzeczpospolitej.

Stowarzyszenie Garnizon Gdańsk nawiązuje do tych tradycji. Tworzy je grupa osób zakochanych w dawnym Gdańsku i jego kulturze. Prowadzą badania naukowe, tłumaczą teksty historyczne, piszą artykuły popularnonaukowe. Odtwarzają gdańską kuchnię, modę i obyczaje. Współpracują z wieloma gdańskimi instytucjami kultury, tworząc widowiska historyczne, pokazy i prelekcje. Od 2012 organizują comiesięczne pokazy Historycznej Zmiany Warty. W roku 2021 za swoją działalność zostali wyróżnieni nagrodą imienia Lecha Bądkowskiego.